In de blogs die ik tot nog toe heb gemaakt was ik erg gefocust
op de chaotische omgeving, de mogelijkheid van zelfordening en de cynische,
vaak op wantrouwen, gebaseerde reacties van omstanders én machthebbers. Als ik recht wil doen aan mijn eigen ontwikkeling van de
afgelopen jaren dan zou ik ook moeten schrijven over betekenisgeving en
verbinding. O zo zachte woorden die toch heel veel met (zelf)ordening te maken
hebben.

Wim van Dinten schreef een paar jaar geleden een van mijn
favoriete boeken: Met gevoel voor realiteit (Over herkennen van betekenis bij
organiseren). Ik heb de Eburon uitgave van 2003, maar ik geloof dat er nieuwere
zijn. Fijn aan dit boek is dat het meerdere leeslinten heeft, je wordt niet
geacht het “lineair” te lezen. Sommige stukken heb ik meermalen gelezen, andere
stukken (nog) niet.

Meer dan eens heb ik Van Dinten’s casus van de brugwachter
gelezen. Hieronder geef ik een parafrase, eigenlijk meer een samenvatting. Met
uitzondering van de laatste alinea die ik wel letterlijk citeer laat ik ook de
context weg.

Een brugwachter van Rijkswaterstaat wordt gevraagd zijn werkplek te
verlaten om bij een andere brug – 5 kilometer verderop – te gaan werken. Hij kan
daar via TV-schermen en afstandsbediening meerdere bruggen bedienen, waaronder
zijn eigen brug.
De man weigert. Hij wil niet weg.
Van Dinten onderzoekt allereerst wat een brugwachter doet,
betekent. Een brugwachter – zegt diens
baas — is iemand die een taak heeft.
Hij kijkt of er een boot aankomt om – indien nodig – de brug te openen binnen
door de dienst bedachte tijden. Hij doet dat zo veilig mogelijk door te kijken
of er mensen zijn die de brug over willen. Hij zet lichten op rood en doet
bomen omlaag. Hij bedient de brug. Als de boot is gepasseerd doet hij de brug
omlaag, de bomen omhoog en zet de lichten op groen.

Voor de brugwachter ziet de wereld er heel anders uit, al
kent hij zijn taak ook. Met het bedienen van de brug regelt hij een locatie…
Hij kent de mensen die passeren. Als het kan wacht hij met het openen van de
brug tot een bekende de brug over is. Hij is met de mensen verbonden en kent
hun patronen: hij weet wanneer mensen de brug moeten passeren. Hij mist
juffrouw Jansen als ze er een dag niet is, hij weet wanneer ze te laat is. Kinderen
groeten hem, en vertellen wat ze hebben meegemaakt. Ouderen komen een praatje
maken, en vissen bij de brug. Hij ziet watertoeristen rommelen bij de brug en
helpt ze, geeft ze aanwijzingen. Hij regelt het onderhoud van de brug en
remmingwerk, hij belt naar een collega als er iets bijzonders is met een schip
of schipper.
De brug is een middel
om zich met de mensen te verbinden en iets voor hen te betekenen.

Ik eindig de parafrase met het letterlijke vervolg uit Van
Dinten, een fragment dat met succes appelleert aan mijn inlevingsvermogen…

Het gaat om wat
je waarneemt en als van waarde herkent: dat je inziet dat je, zonder het te
weten, ten onrechte negeert wat voor anderen van betekenis is. Dat je door
doelen stellen en realisatie ervan ingrijpt in een omgeving. Dat je zonder het
je te realiseren door interventies schade toebrengt aan iets wat je zou willen
beschermen.

Boulevard Of Broken Dreams, of hoe je het ook wilt noemen. Ik
werk als adviseur in de moeilijke onderwijsomgeving. Die omgeving wordt in de
publieke wereld cynisch en agressief bejegend, het werk van adviseurs al in het
kwadraat. De docenten moeten gewoon weer hun taak gaan doen, zegt men. Net als in het verleden zullen er weer interventies komen. Prestatiebeloning is de nieuwste.
Maar politiek, bestuur en adviseurs droegen toen en dragen nu samen de
verantwoordelijkheid uit de slotzin “Dat je zonder het je te realiseren door
interventies schade toebrengt aan iets wat je zou willen beschermen”.

Ik zou zo graag weg willen van het gemopper en het cynisme en terug naar de
verbinding en het vertrouwen. Meer brugwachters!